Hồi Nhiệt Từ Nước Thải – Giải Pháp Bền Vững Cho Sản Xuất Công Nghiệp

1. Thực trạng xả nước thải nóng trong lĩnh vực công nghiệp

Trong nhiều ngành sản xuất như rượu bia, thực phẩm, chế biến sữa, hóa chất, chế biến giấy… tình trạng nước thải nóng xả trực tiếp ra hệ thống thoát nước thải chung là rất phổ biến.

 Đặc biệt, ngành công nghiệp dệt nhuộm thải ra lượng nước nóng rất lớn. Nước thải nóng chứa nhiệt lượng đáng kể, và nếu được thu hồi thì không chỉ giúp giảm chi phí vận hành mà còn tiết kiệm nhiên liệu và giảm lượng phát thải, mang lại lợi ích lớn về kinh tế và môi trường.

2. Thách thức trong việc hồi nhiệt từ nước thải công nghiệp

Việc tìm kiếm giải pháp công nghệ phù hợp để thu hồi nhiệt từ nước thải không đơn giản. Nước thải công nghiệp thường chứa sơ sợi, hóa chất và nhiều loại tạp chất, khiến các thiết bị trao đổi nhiệt thông thường dễ bị tắc nghẽn và đóng cáu cặn.

phân xưởng nhuộm
Hệ thống máy trong phân xưởng nhuộm

Bình ngưng ống vỏ (Shell-and-tube): Do đặc thù cấu tạo, quá trình trao đổi nhiệt không phải ngược chiều, hiệu quả trao đổi nhiệt thấp, nhiệt độ Approach đạt trong khoảng 15-20°C. Khả năng bị tắc nghẽn do sơ sợi và tạp chất thấp, tuy nhiên trọng lượng lớn, yêu cầu không gian lắp đặt lớn và khó khăn khi cần vệ sinh bảo dưỡng.

Bộ trao đổi nhiệt kiểu tấm tiêu chuẩn (PHE): Hiệu quả trao đổi nhiệt cao, nhiệt độ Approach rất tốt, đạt tới 1°C. Tuy nhiên cấu trúc kênh trao đổi nhiệt hẹp, không phù hợp với nước thải chứa sơ sợi, tạp chất, dễ bị tắc nghẽn.

Thiết bị trao đổi nhiệt kiểu Rotating (Rhex): Là thiết bị trao đổi nhiệt kiểu hở, sử dụng mô tơ để quay trục roto trao đổi nhiệt. Dễ vệ sinh bảo dưỡng. Tuy nhiên hiệu quả trao đổi nhiệt thấp, nhiệt độ Approach đạt khoảng 15°C. Thiết bị tiêu tốn điện năng. Do cấu tạo hở, thất thoát nhiệt qua đối lưu lớn. Lưu lượng nước thải giới hạn trong dải 6 tới 36 m3/h. Hệ thống chiếm nhiều không gian lắp đặt, chỉ thuận tiện lắp đặt ngoài trời và không có khả năng dự phòng công suất.

Những hạn chế này đòi hỏi một giải pháp tiên tiến, chuyên biệt để đối phó với các thách thức đặc thù từ nước thải công nghiệp, đặc biệt đối với nước thải nhà máy dệt nhuộm chứa sơ sợi, hóa chất, và tạp chất.

Bình ngưng ống vỏ (Shell-and-tube)
Bộ trao đổi nhiệt kiểu tấm (PHE) với kênh trao đổi nhiệt tiêu chuẩn
Thiết bị trao đổi nhiệt kiểu Rotating (Rhex)

3. Giải pháp hồi nhiệt nước thải bằng công nghệ WideGap

Là một trong những nhà cung cấp hàng đầu thế giới về công nghệ trao đổi nhiệt, Alfa Laval mang đến giải pháp tối ưu thông qua dòng sản phẩm trao đổi nhiệt WideGap, được thiết kế chuyên dụng để xử lý nước thải chứa sơ sợi và tạp chất.

Các đặc điểm nổi bật của công nghệ WideGap:

  • Kênh trao đổi nhiệt WideGap: Thiết kế kênh hình chữ nhật với bề rộng lên tới 11 mm mà không có điểm tiếp xúc giữa các tấm. Điều này giúp thiết bị dễ dàng xử lý nước thải chứa sơ sợi, cặn bẩn và không cần sử dụng bộ lọc tinh (<5 mm).
  • Tối ưu hóa kênh trao đổi nhiệt: Nước thải chứa sơ sợi chảy trong kênh rộng (A), trong khi nước sạch chảy trong kênh hẹp (B), tạo dòng chảy rối tối đa, nâng cao hiệu quả trao đổi nhiệt.
Kênh trao đổi nhiệt WideGap (chuyên dụng cho nước thải chứa sơ sợi và tạp chất)
Kích thước tương quan PHE và Shell-and-tube (cùng công suất trao đổi nhiệt)
  • Dễ dàng vệ sinh với tính năng rửa ngược (Back flushing) với kích thước kết nối phù hợp cho phép vệ sinh định kỳ, có thể vận hành ở chế độ tự động hoặc bằng tay một cách nhanh chóng và tiện lợi.
  • Cổng vào bộ trao đổi nhiệt WideGap được trang bị phin lọc đường kính lưới 5mm, chỉ cho phép sơ sợi, cặn bẩn đường kính < 5mm đi qua bộ trao đổi nhiệt.
  • Kích thước nhỏ gọn: Trọng lượng bộ trao đổi nhiệt kiểu WideGap chỉ bằng 80% và diện tích cần cho lắp đặt chỉ bằng 20% so với bộ trao đổi nhiệt kiểu shell-and-tube.

Nhờ công nghệ WideGap, bộ trao đổi nhiệt của Alfa Laval có thể hoạt động liên tục trong thời gian dài mà không cần dừng hệ thống để vệ sinh hay bảo dưỡng, đảm bảo tính ổn định và hiệu quả cao.

Hồi nhiệt từ nước thải
Nguyên lý hồi nhiệt từ nước thải nóng - Bộ trao đổi nhiệt chuyên dụng, kiểu kênh WideGap

4. Ý nghĩa thực tiễn của Hồi nhiệt từ nước thải

Việc thu hồi nhiệt từ nước thải mang lại nhiều lợi ích:

Giảm chi phí nhiên liệu: Nhiệt lượng thu hồi giúp giảm nhiên liệu cấp cho lò hơi, giảm chi phí sản xuất

Giảm thời gian sản xuất: Nước nóng được gia nhiệt bằng hồi nhiệt, rút ngắn thời gian gia nhiệt bổ sung, từ đó rút ngắn thời gian chu trình sản xuất.

Giảm phát thải ra môi trường: Nhiên liệu tiêu thụ giảm, giúp giảm phát thải khí nhà kính. Nhiệt độ nước thải xả ra môi trường giảm, hạn chế tác động tới môi trường

Ứng dụng đa dạng: Nhiệt lượng thu hồi có thể được sử dụng để:

  • Cung cấp nước nóng cho quy trình sản xuất
  • Gia nhiệt sơ bộ nước cấp vào lò hơi
  • Cấp nước nóng cho vệ sinh công nghiệp
  • Cung cấp nước nóng cho khối văn phòng hoặc các nhu cầu khác

Giải pháp hồi nhiệt này không chỉ giúp tối ưu chi phí năng lượng mà còn tăng hiệu quả sản xuất, đáp ứng các yêu cầu ngày càng khắt khe về bảo vệ môi trường.

5. Dự án điển hình: Hệ thống hồi nhiệt từ nước thải tại nhà máy BAJ, Hưng Yên

Nhà máy BAJ tại Hưng Yên là nhà máy dệt nhuộm chuyên gia công cho các thương hiệu thời trang đa quốc gia.

Hiện trạng: Nhà máy sử dụng lò hơi đốt củi, công suất 4000 kg hơi/ giờ. Hơi nóng với áp suất 6 bar được cấp tới các phân xưởng sản xuất. Nước trong các máy nhuộm được gia nhiệt bằng hơi tới nhiệt độ 95 oC phục vụ quá trình nhuộm. Sau mỗi mẻ nhuộm, nước thải nóng được xả ra hệ thống thoát nước thải của nhà máy.

Giải pháp: Sử dụng giải pháp hồi nhiệt từ nước thải bằng thiết bị trao đổi nhiệt WideGap của Alfa Laval.

Kết quả tính toán hồi nhiệt & hoàn vốn đầu tư ROI

Tổng lượng nước xả từ phân xưởng nhuộm

595 m3/ngày

Lưu lượng nước thải được hồi nhiệt

7,1 l/s

Lượng nhiệt được thu hồi

1184 kW

Thời gian hoàn vốn đầu tư

9 tháng

Tiết kiệm nhiên liệu cho lò hơi

1653 tấn củi/năm

Giảm công suất cấp hơi từ lò hơi

2,0 tấn hơi/h

Tiết kiệm chi phí vận hành

2,7 tỷ VND/năm

Lượng giảm phát thải khí nhà kính

4132 tấn/năm

Lợi ích từ tín chỉ Carbon

347 triệu VND/năm

Comment

Leave a Reply

avatar